Alles over olienevel: gevaren, regels en oplossingen

Wij gebruiken voornamelijk de term olienevel. Maar olienevel wordt ook wel emulsienevel of oliedamp genoemd. Alle drie de termen hebben dezelfde betekenis. 

In sommige gevallen wordt er gesproken over olierook. Dit is niet exact hetzelfde als olienevel. Olierook ontstaat bij een hogere temperatuur. Door de hoge temperatuur verdampt de nevel tot rook. Olierook bevat dezelfde gezondheidsrisico’s als olienevel.

Bij de bewerking van metaal, zoals bij draai-, frees- en slijpmachines, ontstaat wrijving tussen het metaal en het gereedschap van de machine. Deze wrijving zorgt voor hoge temperaturen. Wanneer de temperatuur te hoog wordt, ontstaat er schade aan materialen en treden er mogelijk storingen op. Daardoor wordt er minder geproduceerd. Uiteraard een onwenselijke situatie.

Daarom is het noodzakelijk om de temperatuur onder controle te houden. Dat gebeurt door middel van metaalbewerkingsvloeistoffen. De Engelse term hiervoor is metal working fluids (MWF). Deze vloeistoffen bestaan uit diverse oliën en additieven. Tijdens het bewerkingsproces worden de machine en het product constant besproeid met deze vloeistoffen, wat zorgt voor koeling en minder wrijving. 

De olienevel ontstaat wanneer het gereedschap op hoge snelheid in aanraking komt met de vloeistoffen. Daardoor verandert de vloeistof in een nevel. Deze minuscule druppels komen in de lucht terecht, waardoor deze door medewerkers ingeademd worden. Dat zorgt voor verschillende gezondheidsrisico’s. 

Olienevel bestaat naast oliën, ook uit additieven zoals roestremmers, biociden en fijne metaaldeeltjes. De ingeademde olienevel zorgt voor klachten aan de neus, keel en longen. Ook de huid kan ernstig geïrriteerd raken door de nevel. Er kunnen zelfs kankerverwekkende metaaldeeltjes in de nevel zitten. Een goede olienevelafzuiging is dus onmisbaar. 

Naast deze gezondheidsrisico’s brengt olienevel nog meer gevaren met zich mee. Wanneer de olienevel op de vloer terechtkomt, wordt deze spekglad. De kans is groot dat medewerkers hierdoor uitglijden en gewond raken. Ook bestaat het gevaar dat heftrucks hun grip verliezen waardoor ze in aanraking komen met medewerkers of kostbare machines. 

Ook de machines zelf zijn niet veilig voor de olienevel. De nevel daalt erop neer wat zorgt voor onder andere corrosie en storingen. Daardoor gaan onderhoudskosten omhoog en de productiviteit omlaag. 

Omdat olienevel zo schadelijk is, zijn er regels omtrent de maximale concentratie ervan in de lucht. Dit wordt ook wel de TLV-waarde genoemd, wat staat voor Threshold Limit Value. Voorheen werd de afkorting MAC-waarde (Maximale Aanvaardbare Concentratie -waarde) gebruikt. 

De concentratie olienevel wordt aangeduid in milligrammen per m³ (mg/m³). In heel Europa geldt een maximale TLV-waarde van 5 mg/m³. Landen zijn vrij om zelf een lagere maximale waarde te hanteren. In Nederland geldt een maximum van 1,6 mg/m³  TGG-8u. TGG staat voor tijd gewogen gemiddelde en de aanduiding ‘8u’ staat voor de 8-urige werkdag. 

Dit betekent dat de hoeveelheid olienevel gedurende de dag mag variëren en zelfs boven het maximum mag komen. Als over de gehele werkdag gezien de gemiddelde concentratie maar niet boven de 1,6 mg/m³ uitkomt.

Als metaalbewerkingsbedrijf is het uiterst belangrijk om aan deze regels te voldoen. Niet alleen omdat het verplicht is maar ook om een veilige en comfortabele werkomgeving voor uw medewerkers te creëren.

De oplossing bestaat uit het installeren van olienevelafzuiging bestaande uit een afzuigunit met verschillende filters. De afzuigunit zuigt de lucht op en filtert deze om de olienevel aan de lucht te onttrekken. Met een dergelijke installatie wordt het overgrote deel van de olienevel uit de lucht gezogen voordat deze in de directe nabijheid van de medewerkers komt.

Jaarlijkse inspectie

Om er zeker van te zijn dat de olienevelafzuiging voldoet aan de MAC-waarde kan er een periodieke inspectie plaatsvinden. Tijdens deze inspectie wordt de olienevel afzuigunit gecontroleerd waardoor eventuele aandachtspunten opgelost kunnen worden voordat deze voor problemen zorgen. Tijdens de inspectie wordt ook de staat van de diverse filters gecontroleerd zodat duidelijk wordt welke filters gereinigd of vervangen moeten worden.

Een effectieve olienevel afzuigunit filtert de lucht in minimaal vier stappen.

Stap 1
De vervuilde lucht wordt de afzuigunit ingezogen en gaat als eerste door het metalen voorfilter. Dit uitwasbare filter zorgt voor de afscheiding van de grootste oliedeeltjes.

Stap 2
Vervolgens gaat de lucht door het voorfilter. Dit voorfilter voorkomt dat het hoofdfilter te snel verzadigd raakt. Daardoor wordt de gebruiksduur aanzienlijk verlengd.

Stap 3
Vervolgens zorgt het hoofdfilter (of aerosolenfilter) voor de afscheiding van de meer fijne oliedeeltjes. Dit filter is de belangrijkste. Door de verticale montage van het filter, loopt de olie automatische naar beneden. Dit hoofdfilter bestaat uit minimaal twee lagen.

Stap 4
Het (H)EPA filter is als laatste aan de beurt en filtert de meest fijne oliedeeltjes uit de lucht. Vervolgens wordt de gefilterde lucht weer terug in de werkplaats geblazen.

DSI Filters levert alles wat u nodig heeft voor de afzuiging van olienevel en olierook. Ons assortiment bestaat uit verschillende afzuigunits en alle bijbehorende filters.